Politikat proteksioniste të Trump mund ta shtyjnë BQE-në të ulë normat më shpejt se sa ishte parashikuar, pasi tarifat e rinovuara mbi eksportet evropiane kërcënojnë rritjen. Draghi kërkon reformat e BE-së për të kapërcyer hendekun e teknologjisë dhe bën thirrje për një qëndrim të bashkuar në bisedimet tregtare me SHBA-në.
Ekonomistët paralajmërojnë se një mandat i dytë i Donald Trump, i shënuar nga një kthim në politikat proteksioniste, si tarifat e reja ndaj eksporteve evropiane, mund të bëjë presion ndaj Bankës Qendrore Evropiane (BQE) që të përshpejtojë uljet e normave të interesit për të kompensuar dëmet e pritshme për rritjen e eurozonës.
“Tensionet e ripërtërirë tregtare ka të ngjarë të rëndojnë materialisht mbi rritjen,” shkruajnë ekonomistët e Goldman Sachs Sven Jari Stehn dhe Filippo Taddei në një shënim këtë javë.
“Ne presim që axhenda e politikave të Trump të përforcojë rastin për norma më të ulëta të politikave në të gjithë Evropën,” shtuan ata.
Nëse Trump do të rifusë tarifat, rritja ekonomike tashmë e ndrydhur në eurozonë mund të përballet me erëra shtesë.
Të dhënat e Komisionit Evropian tregojnë se Bashkimi Evropian eksportoi 502.3 miliardë euro mallra në Shtetet e Bashkuara në vitin 2023 , me makineri dhe automjete që përbëjnë afro 207.6 miliardë euro nga ky total.
Vetëm eksportet e automjeteve arritën në rreth 40 miliardë euro, ku pjesa më e madhe e tyre vjen nga Gjermania.
Perspektiva e tarifave të SHBA-së në këta sektorë kritikë ka ndikuar tashmë në stoqet e prodhuesve gjermanë të automobilave. Aksionet e BMW ranë mbi 8% këtë javë, duke shënuar rënien e tyre më të madhe javore që nga shkurti 2022, kur Rusia pushtoi Ukrainën. Aksionet e Mercedes-Benz panë një rënie të ngjashme, ndërsa Volkswagen zgjati nivelet më të ulëta rekord.
Sipas raportit të Goldman Sachs, prodhimi ekonomik i Evropës mund të goditet me 0.5% në terma të PBB-së reale, me Gjermaninë që përballet me një tkurrje prej 0.6% dhe Italinë një rënie prej 0.3%.
Rrjedhimisht, banka e investimeve ka ulur parashikimet e saj të rritjes për eurozonën në 0.8% në 2025 dhe 1.0% në 2026, nën parashikimet e mëparshme dhe pritjet e konsensusit.
Analistët treguan se prodhimi ekonomik i Evropës mund të marrë një goditje prej 0.5% në terma të PBB-së reale, me Gjermaninë që përballet me një tkurrje prej 0.6% dhe Italinë një rënie prej 0.3%.
Normat e interesit të BQE-së, që fillimisht priten të vendosen në 2% në 2025, tani parashikohen të bien në 1.75%, me një parashikim shtesë prej 25 pikë bazë për korrikun 2025, sipas Goldman Sachs.
Shpenzimet e mbrojtjes dhe presionet e sigurisë shtojnë tensionet e BE-së
Përveç implikimeve ekonomike të tarifave më të larta, një rizgjedhje e Trump mund të sjellë presione të reja për shpenzimet e mbrojtjes për Evropën.
Nëse BE-ja duhet të kompensojë mbështetjen e reduktuar ushtarake të SHBA-së në Ukrainë dhe të përmbushë objektivin e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes prej 2% të PBB-së, blloku mund të përballet me një barrë të konsiderueshme financiare.
Goldman Sachs vlerëson se shpenzime të tilla mund t’i kushtojnë BE-së një shtesë prej 0.5% të PBB-së çdo vit.
Ekonomistët tregojnë se ndërsa rritja e shpenzimeve të mbrojtjes mund të sigurojë një stimul ekonomik afatshkurtër, ekonomitë evropiane mund të kenë vështirësi për të kapitalizuar plotësisht për shkak të shumëzuesve zakonisht të ulët të rritjes në këtë fushë. Për më tepër, rritja e deficiteve mund të ushtrojë presion në rritje mbi yield-et afatgjata, duke ulur më tej besimin e konsumatorëve dhe të biznesit mes rreziqeve të rritura gjeopolitike.
Draghi bën thirrje për reforma të shpejta të BE-së për të kundërshtuar hendekun e konkurrencës
Ish-presidenti i BQE-së Mario Draghi u ka kërkuar udhëheqësve të BE-së që të përshpejtojnë reformat strukturore, duke paralajmëruar se vonesat e mëtejshme vetëm do të përkeqësojnë stanjacionin ekonomik të Evropës.
“Rekomandimet nga raporti i konkurrencës janë tashmë urgjente, duke pasur parasysh situatën aktuale ekonomike. Ato janë bërë edhe më urgjente pas zgjedhjeve të fundit në SHBA,” tha Draghi në një sesion të Këshillit Evropian të premten.
“Presidenca e Trump do të sjellë një ndryshim thelbësor në marrëdhëniet SHBA-Evropë, por jo domosdoshmërisht të gjitha në një drejtim negativ. Evropa duhet ta pranojë këtë realitet të ri dhe të veprojë në përputhje me rrethanat”, shtoi ai.
Draghi identifikoi vonesën e produktivitetit të Evropës në sektorin e teknologjisë si një fushë kritike që kërkon reforma, veçanërisht pasi SHBA ka të ngjarë t’i japë përparësi teknologjisë nën një administratë Trump. Ai argumentoi se ritmi i ngadaltë i Evropës në adoptimin e teknologjive të reja ka zgjeruar tashmë hendekun e produktivitetit me SHBA-në, një pabarazi që mund të rritet më tej nëse SHBA përshpejton investimet e saj në teknologji.
“Hendeku i produktivitetit midis SHBA dhe Evropës është tashmë i rëndësishëm,” vuri në dukje Draghi. “Nëse SHBA e intensifikon më tej fokusin e saj në sektorin e teknologjisë, kjo pabarazi mund të zgjerohet më tej. Evropa duhet të ndërmarrë veprime për të kapërcyer këtë hendek, veçanërisht në fushat që rritin produktivitetin.”
Uniteti në negociatat tregtare të BE-së është thelbësor, Draghi i bëri thirrje gjithashtu BE-së të miratojë një qëndrim të unifikuar në negociatat e saj tregtare me SHBA-në, duke theksuar nevojën për të mbrojtur industritë evropiane.
Ndërsa shmangu avokimin për një luftë tregtare, Draghi theksoi rëndësinë e dialogut të qartë me SHBA-në për të parandaluar ndërprerjen e eksporteve të Evropës, veçanërisht në sektorët më të ndjeshëm ndaj masave të mundshme proteksioniste të Trump.
“Është thelbësore të negociojmë me SHBA-në si aleatë, me një qasje të unifikuar evropiane, për të mbrojtur prodhuesit tanë,” pohoi Draghi./euronews/
