Edhe pse reagimi publik i Evropës ndaj kthimit të republikanit ka qenë i kujdesshëm, zyrtarët janë në gatishmëri të plotë mbi implikimet për ekonominë e BE-së nëse ai zbaton kërcënimet e tij dhe vendos tarifa më të larta.
Ish-kreu i Bankës Qendrore Evropiane Draghi u ngarkua vitin e kaluar me përgatitjen e raportit ekonomik që shefja e BE-së Ursula von der Leyen do të përdorë për të drejtuar pesë vitet e ardhshme në detyrë.
I publikuar në shtator, dokumenti gjithëpërfshirës ngriti alarmin për dështimin e Evropës për të mbajtur hapin me Shtetet e Bashkuara, duke treguar produktivitetin e ulët të BE-së dhe ngadalësimin ekonomik.
“Rekomandimet në këtë raport janë tashmë urgjente, duke pasur parasysh situatën ekonomike në të cilën ndodhemi sot. Ato janë bërë edhe më urgjente pas zgjedhjeve në SHBA,” tha Draghi.
Ish-kryeministri italian hodhi poshtë një qëndrim krejtësisht pesimist për kthimin e Trump.
“Nuk ka dyshim se presidenca e Trump do të sjellë një ndryshim të madh në marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Evropës. Jo domosdoshmërisht të gjitha në një kuptim negativ, por sigurisht që duhet të kemi parasysh,” tha Draghi.
Me Gjermaninë të zhytur në trazira politike, interesa të ndryshme kombëtare dhe mosmarrëveshje të hidhura se si të përballen ballë për ballë sfidat, nuk ka asnjë garanci që BE-ja do të jetë në gjendje të përparojë.
Por Draghi ka paralajmëruar se mosdëgjimi i rekomandimeve të tij do të çonte në “agoninë e ngadaltë” të rënies së bllokut.
Me të mbërritur në samitin e së premtes, shefi i BE-së, Charles Michel tha se raporti i Draghit formoi një “bazë të shkëlqyer” për bisedimet dhe se “gjithçka është në tryezë”, veçanërisht financimi.
‘Merr kohë’
Rezultati i madh i raportit është se Evropa duhet të investojë deri në 800 miliardë euro (863 miliardë dollarë) më shumë në vit për të shmangur rënien më tej pas Shteteve të Bashkuara.
Por ka shumë në fondin prej 400 faqesh që liderët duhet të tresin para drekës.
Përveç thirrjes së tij për më shumë investime për të përmirësuar prodhimin ekonomik, Draghi bëri thirrje në mënyrë të diskutueshme për huamarrje të përbashkët — një ide e torpezuar nga Gjermania — si dhe reformimin e qasjes së BE-së ndaj politikës së konkurrencës për të inkurajuar shpenzime të mëdha.
Në një projekt-deklaratë të parë nga AFP, liderët theksojnë “nevojën urgjente për veprim vendimtar” dhe mbështesin propozimet e Draghit për të thelluar tregun e vetëm, për të ndërtuar bashkimin e tregjeve të kapitalit që do të mobilizonte më mirë kapitalin privat si dhe një politikë tregtare që mbron interesat e Evropës. .
Ata bien dakord për “mobilizimin e financimit publik dhe privat”, duke shtuar se do të eksplorojnë “të gjitha instrumentet… për të përmbushur qëllimet tona”, një përfshirje e diskutueshme që ka të ngjarë të ndezë diskutime të gjata.
Gjermania dhe vendet e tjera të kursyera të Evropës Veriore refuzojnë me forcë marrjen e borxhit të përbashkët për të financuar investimet, pavarësisht suksesit të planit të rimëkëmbjes së Covid-it prej 800 miliardë eurosh pan-BE dhe propozimit të Draghit, të mbështetur nga Franca.
Kancelari gjerman Olaf Scholz tha se raporti përmban “shumë përmirësime dhe risi për të cilat (Evropa) ka nevojë”, por pa u dukur se i bën jehonë ndjenjës së urgjencës së Draghit.
Mendjet janë përqendruar në Evropë pasi Trump deklaroi vazhdimisht dashurinë e tij për tarifat në gjurmët e fushatës, duke kërcënuar se do të synonte bllokun në veçanti.
Kjo mund të shkaktojë një luftë të dëmshme tregtare midis Shteteve të Bashkuara dhe Evropës, me ekonomistët që paralajmërojnë se edhe tarifat prej 10 për qind mund të godasin prodhimin ekonomik evropian.
Nxit debat
Rritja e kapacitetit investues të Evropës mund të përfshijë më shumë financime publike nëpërmjet buxhetit të vetë BE-së ose kthimit te huadhënësi i vetë bllokut, Banka Evropiane e Investimeve.
Megjithatë, diskutimet vijnë në një kohë të vështirë, pasi shumë vende në BE përpiqen të vënë nën kontroll borxhin dhe deficitin e tyre që u rrit gjatë pandemisë së koronavirusit.
Bisedimet e së premtes vetëm nisin bisedën dhe propozimet konkrete priten të vijnë muaj më vonë, me zbatimin e reformave që do të zgjasin edhe më shumë.
Të gjitha shtetet e BE-së bien dakord për helmin që dëmton Evropën, por kundërhelmi, pavarësisht se është paraqitur qartë nga Draghi dhe të tjerët, ka qenë më i vështirë për t’u pranuar nga vendet.
Mesazhi i fortë nga Draghi është që të thellohet bashkëpunimi i bllokut në përgjithësi duke formuar një bashkim të tregjeve të kapitalit dhe duke krijuar tregje të vetme për telekomin, mbrojtjen dhe energjinë. Por nëse liderët do të veprojnë është një çështje tjetër./france24/
