Michel: Zelensky ka të drejtë që na bën presion, por ne jemi të vendosur për armët

“Ne dëgjuam mesazhin e Zelenskyt: ai është gjithmonë shumë i ashpër dhe bën mirë sepse vuan nga agresioni dhe sepse ka nevojë për mbështetje më të madhe. Por mes liderëve të BE-së ndjej se ka një mbështetje shumë të fortë dhe ka një ndjenjë urgjence për nevojën për të blerë më shumë pajisje ushtarake dhe për të përdorur të gjitha mjetet në dispozicion”.

Në fund të Këshillit Evropian dyditor, presidenti i tij, Charles Michel, bën një vlerësim të samitit, i ciia nga këndvështrimi i tij është pozitiv.

“Ne kemi një marrëveshje për fondin e ri 5 miliardë për armët në Kiev – pohon ai, duke folur për një grup mediash evropiane. Ne kemi arritur një marrëveshje për përdorimin e fitimeve shtesë nga asetet e ngrira në Rusi, deri në 3 miliardë euro këtë vit, dhe kemi hapur mundësinë e përdorimit të tyre për mbështetje ushtarake. Pastaj është iniciativa e nisur nga Republika Çeke për të blerë më shumë municion dhe për t’i dorëzuar në Kiev”.

Megjithatë, disa vende kanë shprehur dyshime për përdorimin e fitimeve shtesë për armët: a do t’i kapërceni ato?
“Ne kemi dhënë një orientim dhe tani do të punojmë nga pikëpamja teknike, duke respektuar specifikat e disa shteteve që lidhen me neutralitetin e tyre. Hungaria shprehu një rezervë kombëtare e cila u regjistrua në procesverbal, por që nuk na pengoi të marrim vendimet tona”.

Rusia e kundërshton këtë veprim dhe ka kërcënuar me pasoja: a ekziston rreziku i një bumerangu ligjor mbi përdorimin e aseteve?
“Ne nuk jemi të frikësuar nga Rusia. Duhet bërë dallimi midis përdorimit të fitimeve shtesë dhe atij të të gjithë kapitalit, për të cilin ka shqetësime të lidhura me të drejtën ndërkombëtare, si dhe për sektorin financiar. Plani ynë ka të bëjë vetëm me fitime shtesë. Brenda G7 ka disa ide, të shtyra nga Ukraina, që të mund të përdoret gjithashtu kapitali i ngrirë, ndoshta si garanci për kostot e nevojshme për rindërtimin, nëse Rusia dënohet në të ardhmen. Këto janë çështje që duhet të adresohen në nivel ndërkombëtar, ndërkohë që ne po japim shembull”.

A diskutuat gjithashtu se çfarë të bëni në rast se Rusia përparon më tej?
“Nuk është diçka që diskutohet në detaje në tryezën e rrumbullakët mes 27 liderëve. Por në konsultimet e ndryshme padyshim që flasim për të gjitha opsionet dhe tani nuk dua të ndalem shumë në këtë. Ne jemi jashtëzakonisht të kujdesshëm në lidhje me situatën në Odessa apo Moldavi. Ne e dimë se është e rëndësishme të mbështesim Ukrainën që të veprojë sa më shpejt të jetë e mundur”.

A doli gjatë diskutimit hipoteza e dërgimit të trupave në terren që përmendi Macron?
“Nuk e kemi diskutuar. Ne patëm një shkëmbim pikëpamjesh mbi qasjen globale të BE-së, konceptin e paqartësisë strategjike dhe mënyrën se si duhet të veprojmë dhe të reagojmë bazuar në atë që bën ose thotë Rusia”.

Dokumenti përfundimtar bën thirrje për plane gatishmërie për t’iu përgjigjur kërcënimeve: a duhet të kenë frikë qytetarët evropianë?
“Kjo është një çështje që paraqet sfidë për BE-në sepse jo të gjitha shoqëritë tona kanë të njëjtin nivel përgatitjeje. Në shtetet nordike apo baltike ka një ndjeshmëri më të madhe ndaj çështjeve historiko-kulturore, diku tjetër nuk është kështu. Nga njëra anë duhet të shmangim mbjelljen e panikut dhe ankthit mes qytetarëve, por në të njëjtën kohë duhet t’i mbajmë sytë hapur dhe të jemi të qartë për të vlerësuar kërcënimet. Të cilat nuk janë vetëm ushtarake, por edhe kibernetike, apo në fushën e dezinformimit. Kjo është edhe arsyeja pse ne e hoqëm paragrafin nga kapitulli “siguria dhe mbrojtja” për ta zhvendosur atë në një seksion tjetër dhe për të siguruar që ai të mos interpretohej vetëm si një temë lufte”.

A janë siguria dhe mbrojtja prioritetet e BE-së sot?
“Ne po hapim një kapitull të ri në historinë e BE-së, sepse po e bëjmë të qartë se siguria dhe mbrojtja nuk janë një temë dytësore, por një themel për të ardhmen e projektit tonë të përbashkët. Është një ndryshim rrënjësor, sepse nëse do të kishim pasur një diskutim të ngjashëm tre vjet më parë, rezultati do të kishte qenë krejtësisht i ndryshëm. Por tani ne mund ta shohim realitetin: ka kërcënime të përbashkëta dhe ne duhet të bashkëpunojmë. Për shembull, duke investuar më shumë në sektorin ushtarak”.

Si është e mundur kjo nëse nuk ka marrëveshje për burimet? A do ta shohin ndonjëherë dritën e ditës eurobonot e Mbrojtjes?
“Nuk është një debat që mund të zgjidhet brenda një dite: ne po marrim vendime themelore me efekte të pakthyeshme. Por kam përshtypjen se ka një punë në vazhdim. U habita sepse debati ishte gjithçka tjetër veçse ideologjik. Përkundrazi, shumë pragmatik, shumë i fokusuar te objektivi dhe jo te parimi i borxhit të përbashkët”.

Një çështje tjetër përçarëse ka të bëjë me heqjen e detyrimeve për grurin ukrainas: a nuk është paradoksale të mbështetet Kievi dhe në të njëjtën kohë të godasë eksportet e tij?
“Është një temë që duhet diskutuar edhe me ukrainasit për të marrë në konsideratë shqetësimet e tyre legjitime, pa harruar se ka shqetësime po aq legjitime edhe brenda BE-së. Ne duhet të gjejmë një ekuilibër midis mbështetjes për Kievin dhe efekteve për fermerët tanë.” /Albanianpost.com