Karikaturisti Bernard Hage, i cili vizaton me emrin Art of Boo, e përmblodhi atë disa javë më parë me një tortë me shtresa.
Këto shtresa janë “Kolapsi Financiar”, “Pandemia”, “Shpërthimi i Portit të Bejrutit” i vitit 2020, “Bllokimi politik” dhe “Depresioni masiv”.
“Lufta” është tani qershia në krye.
Carine Nakhle, një mbikëqyrëse në linjën e ndihmës për vetëvrasje Embrace, thotë se trauma nuk ka fund.
“Popullsia libaneze nuk është në rregull,” tha ajo.
Rreth 120 operatorë të linjës telefonike marrin turne gjatë gjithë javës për thirrjet në terren nga njerëzit në vështirësi.
Thirrjet janë rritur në rreth 50 në ditë që kur Izraeli i shtoi sulmet ajrore kundër grupit militant libanez Hezbollah më 23 shtator.
Telefonuesit janë “njerëz që janë në shok, njerëz që janë në panik”, tha Nakhle.
“Shumë prej tyre na kanë telefonuar nga zonat ku po bombardohen ose nga strehimoret.”
Bombardimet e Izraelit ndaj Libanit, kryesisht në jug dhe në periferitë jugore të Bejrutit, kanë vrarë më shumë se 1100 njerëz dhe kanë zhvendosur mbi një milion në më pak se dy javë.
Dhjetëra mijëra kanë gjetur strehim në Bejrutin qendror, rrugët e të cilit tani janë të mbushura me njerëz të pastrehë dhe ku trafiku është edhe më i fryrë se zakonisht.
‘Padrejtësi e madhe’
Çdo natë, sulmet ajrore në periferitë jugore i detyrojnë njerëzit të largohen nga shtëpitë e tyre, pasi shpërthime të mëdha tronditin dritaret dhe nxjerrin re të mbeturinave drejt qiellit.
Shpërthimet zgjojnë kujtime të tmerrshme: të shpërthimit masiv të portit të Bejrutit në vitin 2020, që shkatërroi pjesë të mëdha të qytetit, që kumbojnë në të gjithë Bejrutin; të luftës së fundit ndërmjet Izraelit dhe Hezbollahut në 2006; dhe të luftës civile të viteve 1975-1990.
Kjo vuajtje e fundit vjen pas viteve të krizës më të keqe financiare në historinë e Libanit që ka zhytur në varfëri pjesën më të madhe të klasës së mesme.
Rita Barotta, 45 vjeç, jeton pranë qytetit relativisht të qetë me shumicë të krishterë të Jounieh në veri të Bejrutit.
Ajo thotë se nuk mund t’i dëgjojë sulmet ajrore, por gjithashtu se nuk i ka më fjalët “për të përshkruar atë që po ndodh” me Libanin.
“Nuk e di më si dukesha të isha unë 15 ditë më parë”, tha pedagogja e universitetit për komunikim, e cila është hedhur në ndihmë të të zhvendosurve.
“Të hahet, të fle, të kujdesem për bimët e mia — nuk ka mbetur asgjë. Unë jam një tjetër unë. E vetmja gjë që ekziston tani për mua është se si mund të ndihmoj.”
Duke u lidhur me telefonin e saj, Barotta i kalon ditët e saj duke u përpjekur të gjejë strehë ose ilaç për ata që kanë nevojë.
“Nëse ndalem edhe për pesë minuta, ndihem krejtësisht bosh”, tha ajo.
Barotta thuajse humbi nënën e saj në shpërthimin e portit të Bejrutit dhe thotë se mbajtja e zënë është e vetmja mënyrë që ajo të mos ndihet “e dërrmuar dhe e ngurtësuar”.
“Ajo që po ndodh sot nuk është thjesht një traumë e re, është një ndjenjë e një padrejtësie të madhe. Pse po përballemi me gjithë këtë?”
“Thjesht nuk mundem më”
Një studim i vitit 2022 para luftës nga organizata joqeveritare libaneze IDRAAC zbuloi se të paktën një e treta e libanezëve luftuan me probleme të shëndetit mendor.
Rami Bou Khalil, kreu i psikiatrisë në spitalin Hotel Dieu të Bejrutit, tha se të gjithë libanezët po luftonin në një mënyrë ose në një tjetër.
“Libanezët kanë një kapacitet të madh për elasticitet,” tha ai, duke përmendur mbështetjen nga familja, komuniteti dhe feja.
“Por ka një akumulim të stresit që po e bën xhamin të tejmbushet.”
“Për vite, ne kemi përdorur burimet tona fizike, psikologjike dhe financiare. Njerëzit thjesht nuk munden më,” tha ai.
Ai tha se shqetësohet sepse disa njerëz që duhet të shtrohen në spital nuk mund ta përballojnë atë, dhe të tjerë po rishfaqen “sepse nuk mund të përballojnë më një goditje”.
Shumë më tepër njerëz po mbështeteshin te pilulat e gjumit.
“Njerëzit duan të flenë,” tha ai, dhe gëlltitja e pilulave është më e lehtë kur nuk ke as kohë e as para për t’u trajtuar.
Nakhle, nga Embrace, tha se shumë njerëz kërkuan ndihmë nga organizatat joqeveritare pasi nuk mund të përballonin tarifën e konsultimit prej 100 dollarësh për një terapist në një klinikë private.
Në qendrën shëndetësore të bamirësisë, lista e pritjes për një takim zgjat katër deri në pesë muaj./france24/