Filipinet thonë se kanë “arritur mirëkuptim” me Kinën për misionet e rifurnizimit të një anijeje detare filipinase, e cila ka qenë një pikë kyçe e ndezjes midis dy vendeve në Detin e Kinës Jugore.
Ministria e Jashtme kineze konfirmoi “marrëveshjen e përkohshme” me të dy palët që ranë dakord për të menaxhuar bashkërisht dallimet detare dhe për të de-përshkallëzuar situatën në Detin e Kinës Jugore.
Kryeqyteti Manila qëllimisht bëri një plazh detar, Sierra Madre, në Second Thomas Shoal në vitin 1999 për të përforcuar pretendimet e saj mbi ujërat e diskutueshme që e rrethojnë dhe që atëherë ka mbajtur një kontigjent të vogël marinarësh në anije, të cilët kërkojnë misione rifurnizimi për të cilat Kina është akuzuar në mënyrë të përsëritur duke u përpjekur për të bllokuar.
Departamenti i Punëve të Jashtme të Filipineve (DFA) nuk dha detaje mbi “marrëveshjen e përkohshme” të rënë dakord të dielën për misionet e furnizimit në Sierra Madre, por tha se ajo pasoi “diskutime të sinqerta dhe konstruktive” midis dy palëve në fillim të këtij muaji.
“Të dyja palët vazhdojnë të njohin nevojën për të de-përshkallëzuar situatën në Detin e Kinës Jugore dhe për të menaxhuar dallimet përmes dialogut dhe konsultimit dhe bien dakord që marrëveshja nuk do të paragjykojë pozicionet e njëra-tjetrës në Detin e Kinës Jugore”, tha DFA.
Ministria e Jashtme kineze konfirmoi marrëveshjen, duke shtuar se “pala kineze ende kërkon që pala filipinase të tërheqë anijen dhe të rivendosë statusin origjinal të Second Thomas Shoal sikur të ishte pa pilot dhe pa pajisje”, tha një zëdhënës.
“Nëse Filipinet duhet të ofrojnë furnizime për pasagjerët e anijes përpara se Filipinet të tërheqin anijen luftarake të plazhit, pala kineze është e gatshme të lejojë palën filipinase të kryejë transportin dhe rimbushjen për arsye humanitare”, tha zëdhënësi.
Zëdhënësja e ministrisë së jashtme të Filipineve, Teresita Daza tha në një deklaratë se Manila do të “vazhdojë të mbrojë të drejtat dhe juridiksionin tonë në zonat tona detare”, ku përfshihej Second Thomas Shoal.
Ministria e Jashtme hodhi poshtë gjithashtu sugjerimet nga Kina se marrëveshja e shpallur të dielën kërkonte që Manila t’i jepte Pekinit “njoftim paraprak” dhe verifikimin e dërgesave në BRP Sierra Madre.
Kina gjithashtu qëndroi e vendosur mbi pretendimet e saj territoriale në lidhje me ujërat e diskutueshme.
“Nëse Filipinet transportojnë një sasi të madhe materialesh ndërtimi në anije dhe përpiqen të ndërtojnë objekte fikse dhe poste të përhershme, Kina nuk do ta pranojë kurrë atë dhe do ta bllokojë me vendosmëri në përputhje me ligjet dhe rregulloret, në mënyrë që të ruajë sovranitetin e Kinës”, shtoi zëdhënësi.
Zyrtarët e sigurisë filipinase thanë gjithashtu se do të kryenin misionet e rifurnizimit të tyre, pavarësisht ofertës për ndihmë nga SHBA.
Tensionet në rrugën ujore të diskutueshme janë shndërruar në dhunë vitin e kaluar, me një ushtar filipinas që humbi gishtin muajin e kaluar në një përleshje që Manila e përshkroi si një “përplasje të qëllimshme me shpejtësi të lartë” nga Roja Bregdetare e Kinës.
Manila dhe Washingtoni janë të lidhur me Traktatin e Mbrojtjes së ndërsjellë të vitit 1951, një pakt që mund të përdoret në rast të një sulmi të armatosur kundër forcave filipinase, anijeve publike ose avionëve në Detin e Kinës Jugore.
Presidenti Joe Biden sakaq ka pohuar një angazhim “të hekurt” për të ndihmuar Filipinet.
Kina pretendon pothuajse të gjithë Detin e Kinës Jugore, duke mbivendosur pretendimet detare të Filipineve, Vietnamit, Malajzisë dhe Bruneit.
Në vitin 2016, një gjykatë me bazë në Hagë tha se pretendimet e Kinës nuk kishin bazë ligjore, një vendim që Pekini e ka hedhur poshtë. /Albanianpost.com
