Irani lëshoi një satelit në hapësirë të shtunën me një raketë të ndërtuar nga Garda Revolucionare paraushtarake e vendit, raportoi media shtetërore, e fundit për një program që Perëndimi ka frikë se ndihmon Teheranin të avancojë programin e tij të raketave balistike.
Irani e përshkroi lëshimin si lëshimin e dytë të tillë për të vendosur një satelit në orbitë me raketën. Shkencëtarët e pavarur më vonë konfirmuan lëshimin dhe se sateliti arriti në orbitë.
Pamjet e publikuara më vonë nga mediat iraniane treguan shpërthimin e raketës nga një lëshues celular. Një analizë e Associated Press e videos dhe imazheve të tjera të publikuara më vonë sugjeroi se lëshimi ndodhi në pikën e lëshimit të Gardës në periferi të qytetit të Shahroud, rreth 350 kilometra (215 milje) në lindje të kryeqytetit, Teheran.
Nisja vjen mes tensioneve të rritura që kanë kapluar më gjerë Lindjen e Mesme lidhur me luftën e vazhdueshme Izrael-Hamas në Rripin e Gazës , gjatë së cilës Teherani nisi një sulm të paprecedentë të drejtpërdrejtë me raketa dhe dron mbi Izraelin . Ndërkohë, Irani vazhdon të pasurojë uranium në nivele pothuajse të nivelit të armëve, duke ngritur shqetësime midis ekspertëve të mospërhapjes në lidhje me programin e Teheranit.
Irani e identifikoi raketën që mbante satelit si Qaem-100, të cilën Garda e përdori në janar për një tjetër lëshim të suksesshëm . Qaem do të thotë “i drejtë” në gjuhën farsi të Iranit.
Raketa me lëndë djegëse të ngurtë me tre faza e vendosi satelitin Chamran-1, me peshë 60 kilogramë (132 paund), në një orbitë 550 kilometra (340 milje), njoftoi media shtetërore. Raketa kishte një varg kuranor: “Ajo që ka lënë Allahu është më e mirë për ju, nëse jeni besimtarë”.
Një degë shtetërore e Ministrisë së Mbrojtjes të Iranit dhe ekspertët në Institutin e Kërkimeve Hapësinore Ajrore ndërtuan satelitin me të tjerë për të “testuar sistemet e harduerit dhe softuerit për vërtetimin e teknologjisë së manovrimit orbital”, thanë media shtetërore, pa dhënë detaje.
Gjenerali Hossein Salami, kreu i Gardës, vlerësoi lëshimin në një deklaratë dhe tha se shkencëtarët e kapërcejnë me sukses “atmosferën e sanksioneve ndërkombëtare të gjera dhe shtypëse”.
Duke iu përgjigjur pyetjeve të Associated Press, Departamenti Amerikan i Shtetit tha se “e ka bërë të qartë prej kohësh shqetësimin tonë se programet e automjeteve lëshuese hapësinore të Iranit ofrojnë një shteg për të zgjeruar sistemet e tij raketore me rreze më të gjatë”.
“Ne vazhdojmë të përdorim një sërë mjetesh të mospërhapjes, në koordinim me aleatët dhe partnerët tanë, për të kundërshtuar avancimin e mëtejshëm të programit të raketave balistike të Iranit dhe aftësinë e tij për të përhapur raketa dhe teknologji të ngjashme”, shtoi ai.
Shtetet e Bashkuara kishin thënë më parë se lëshimi i satelitit të Iranit kundërshton një rezolutë të Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe i bëri thirrje Teheranit të mos ndërmarrë asnjë aktivitet që përfshin raketa balistike të afta për të dhënë armë bërthamore. Sanksionet e OKB-së lidhur me programin e raketave balistike të Iranit përfunduan tetorin e kaluar.
Nën ish-presidentin relativisht të moderuar të Iranit, Hassan Rouhani, Republika Islamike ngadalësoi programin e saj hapësinor nga frika e rritjes së tensioneve me Perëndimin. Presidenti i linjës së ashpër Ebrahim Raisi, një mbrojtës i Udhëheqësit Suprem Ayatollah Ali Khamenei i cili erdhi në pushtet në vitin 2021, e ka shtyrë programin përpara. Raisi vdiq në një përplasje helikopteri në maj./AP/