Përgatitjet përfundimtare kanë filluar për një mision hapësinor historik që do të përdorë satelitët që fluturojnë në formacion të ngushtë për të krijuar eklipse diellore artificiale lart mbi Tokë.
Misioni Proba-3 është përpjekja e parë e Agjencisë Evropiane të Hapësirës për formimin e saktë që fluturon në orbitë dhe kërkon që dy anije kozmike të rrotullohen rreth planetit në një rregullim që nuk devijon kurrë më shumë se një milimetër, rreth trashësisë së një thoi njeriu.
Gjithçka mirë, anija kozmike do të shpërthejë nga Qendra Hapësinore Satish Dhawan e Indisë në Sriharikota, në bregun e Gjirit të Bengalit, në orën 16:08 me orën lokale (10:38 me orën MB) të mërkurën. Pas një udhëtimi katër-mujor, sondat do të arrijnë një orbitë shumë eliptike që shkon deri në 370 milje nga Toka përpara se të lëkunden për më shumë se 37,000 milje.
“Është një eksperiment në hapësirë për të demonstruar një koncept të ri, një teknologji të re,” tha Damien Galano, menaxheri i projektit Proba në ESA. “Është shumë sfiduese sepse ne duhet të kontrollojmë shumë mirë rrugën e fluturimit të dy anijeve kozmike.”
Nëse satelitët funksionojnë siç synohet, ata do të rreshtohen me diellin në mënyrë që anija kozmike plumb të hedhë një hije të kontrolluar me kujdes mbi partnerin e saj, duke lejuar instrumentet e këtij të fundit të matin koronën e diellit, shtresën e jashtme të atmosferës së tij.
Tradicionalisht, shkencëtarët kanë studiuar koronën e unazës së diellit gjatë eklipseve diellore, kur hëna bllokon mjaft shkëlqimin e diellit për ta bërë koronën të dukshme nga Toka. Puna kërkon që shkencëtarët të ndjekin eklipset në mbarë botën, shpesh për vetëm minuta kohë vëzhgimi, ose aspak nëse pamja errësohet nga retë.
Misioni prej 200 milionë eurosh (166 milionë £) Proba-3 premton të transformojë të kuptuarit e shkencëtarëve për koronën duke prodhuar 50 eklipse diellore artificiale në vit, secili prej gjashtë orësh. Anija kozmike plumb mbart një disk okulter 1.4 metra të gjerë për të bllokuar diellin siç shihet nga anija e dytë kozmike, duke e kthyer çiftin në një instrument 150 metra të gjatë të quajtur koronografi.
Të dhënat nga misioni duhet të hedhin dritë mbi misterin e kahershëm se pse korona është shumë më e nxehtë se vetë dielli; Sipërfaqja e diellit është rreth 5500C, por korona mund të kalojë 1mC.
Duke kuptuar më mirë koronën, shkencëtarët shpresojnë të përmirësojnë parashikimet e tyre për motin diellor, nxjerrjet e masës koronale – ku pulset e plazmës dhe fushës magnetike shpërthejnë në hapësirë – dhe stuhitë diellore, të cilat mund të dëmtojnë anijen kozmike dhe të shkaktojnë ndërprerje të energjisë dhe ndërprerje të komunikimit në Tokë.
Anija kozmike Proba-3 do të rrotullohet rreth planetit një herë në 19.7 orë për dy vjet. Për gjashtë orë në çdo orbitë, satelitët do të fluturojnë në formacion, duke u mbështetur në sensorë optikë dhe LED ndezës për të lokalizuar njëri-tjetrin dhe një sistem lazeri preciz për të rregulluar automatikisht distancën dhe orientimin e tyre. Imazhet e para nga misioni priten në mars 2025.
Përtej synimeve kryesore të misionit, shkencëtarët e ESA-s kanë lënë mënjanë kohë për të testuar manovra që mund të jenë të dobishme në të ardhmen për të shërbyer satelitët me defekt ose për të hequr harduerin “jo bashkëpunues” dhe mbeturinat nga orbita.
Fluturimi i formacioneve mund të çojë në një epokë të re të observatorëve dhe instrumenteve të bazuara në hapësirë duke pasur shumë anije kozmike që punojnë së bashku në konfigurime të sakta. “Nëse do të ishim në gjendje të kishim disa satelitë afër njëri-tjetrit në një formacion absolut, të saktë dhe të saktë, do të ishim në gjendje të montonim instrumente më të mëdha që përbëhen nga disa satelitë”, tha Dietmar Pilz, drejtor i teknologjisë në ESA. . Këto instrumente me shumë satelitë mund të përdoren për të studiuar krizën klimatike, objektet në sistemin diellor dhe planetët më të largët rreth yjeve të largët.
“Ne të gjithë e dimë se lëshuesit janë rritur në fuqinë e tyre dhe masat që ata mund të sjellin në hapësirë,” tha Pilz, duke iu referuar ngarkesave të rënda të bartura nga raketat moderne. “Por pavarësisht se çfarë bëni, ka gjithmonë një kufi.”/theguardian/
