Shkencëtarët kanë zbuluar se si satelitët e NASA-s zbuluan shpërthimin më të shndritshëm të rrezeve gama ndonjëherë në hapësirë.
Shpërthimi i rrezeve gama (GRB) ndodhi dy miliardë vite dritë nga Toka dhe ndriçoi pjesën më të madhe të galaktikës.
Imazhet e fenomenit të rrallë dhe të fuqishëm kozmik tregojnë një aureolë.
Ekspertët thonë se GRB-ja ishte dhjetë herë më e ndritshme se çdo tjetër e zbuluar më parë.
Ata kanë publikuar analiza të detajuara të shpërthimit të fuqishëm, i cili ndodhi më 9 tetor 2022.
Shpërthimi u emërua zyrtarisht GRB 221009A, por është mbiquajtur BOAT – më i ndritshmi i të gjitha kohërave – nga ata që punojnë në një mision që NASA e quan Swift.
“Ne ishim vërtet me fat që pamë diçka të tillë. Ne vlerësojmë se ngjarje kaq të ndritshme ndodhin afërsisht një herë në një mijë vjet”, ka thënë astronomi Phil Evans.
“Duke studiuar evolucionin e këtij GRB jashtëzakonisht të ndritshëm në detaje të shkëlqyera, ne mund të mësojmë shumë rreth fizikës së një vale shpërthimi”, ka vijuar ai.
Po ashtu ka treguar se ngjashëm si kamerat me lëvizje të ngadalta zbulojnë detaje rreth lëvizjes, thyerja e të dhënave në pjesë të vogla kohore lejon të shihet se si ndryshon GRB-ja dhe të mësohet më shumë.
Ekipi i Swift ka thënë se Observatori Neil Gehrels Swift, një teleskop satelitor i projektuar për të studiuar GRB-të nga hapësira, fillimisht nuk ishte në gjendje të vëzhgonte shpërthimin sepse Toka po pengonte pamjen.
Megjithatë, 55 minuta më vonë, kur orbita e satelitit e lejoi atë të kishte një pamje të qartë, sistemet zbuluan me sukses atë dhe krijuan imazhe.
Andy Beadmore, i cili është gjithashtu pjesë e ekipit të Swift, ka thënë se këto modele nuk janë vetëm të bukura, por janë gjithashtu të dobishme shkencërisht.
“Ne po shohim një sasi të konsiderueshme pluhuri në galaktikën tonë duke u ndezur nga shpërthimi intensiv i dritës nga GRB-ja – dy miliardë vite dritë larg – si një pishtar që shkëlqen përmes një reje”, ka thënë ai.
“Kjo na lejon të studiojmë natyrën dhe përbërjen e tij, e cila u zbulua se shtrihej në distanca të mëdha nga Dielli”, ka shtuar ai.
Çfarë janë shpërthimet e rrezeve gama?
Shpërthimet e rrezeve gama janë shpërthimet më të dhunshme në univers, duke çliruar më shumë energji se Dielli në 10 miliardë vjet.
Ato rezultojnë nga shpërthimet kataklizmike të supernovës ndërsa yjet masive vdesin.
GRB-ja e parë u zbulua në fund të viteve 1960 nga një satelit që kërkonte shkelje sovjetike të traktatit të ndalimit të testeve bërthamore, dhe që atëherë mijëra janë parë nga satelitë të ndryshëm. /Albanianpost.com
