Plani i BE-së për të mbledhur një kredi prej 35 miliardë eurosh për Ukrainën përfshin një ndryshim kyç në regjimin e sanksioneve që Hungaria deri tani po e bllokon.
Hungaria konfirmoi të martën se do të mbajë një hua prej 35 miliardë eurosh që Komisioni Evropian ka propozuar për të mbështetur ekonominë e shkatërruar nga lufta të Ukrainës derisa Shtetet e Bashkuara të zgjedhin presidentin e saj të ardhshëm më 5 nëntor.
Huaja do të përdorë fitimet e papritura të aseteve të pamobilizuara të Bankës Qendrore Ruse për të shlyer gradualisht paratë e dhëna Kievit, duke përjashtuar arkat e BE-së. Aleatët e tjerë të G7 pritet të hyjnë derisa shuma totale të arrijë në 45 miliardë euro (50 miliardë dollarë).
Shtetet e Bashkuara janë të shqetësuara për stabilitetin afatgjatë të planit të paprecedentë, duke pasur parasysh se sanksionet e BE-së për asetet e ngrira duhet të rinovohen çdo gjashtë muaj me unanimitet. Kjo do të thotë se, në çdo moment, një shtet anëtar mund të parandalojë rinovimin, të shkrijë asetet dhe ta çojë në rrëmujë të gjithë projektin.
Hungaria, në veçanti, ka fituar një reputacion për bllokimin e sanksioneve derisa të sigurojë lëshime të diskutueshme, disa prej të cilave favorizojnë interesat e Kremlinit.
Për të qetësuar shqetësimet e Uashingtonit, Brukseli ka propozuar zgjatjen e periudhës së rinovimit të aseteve të ngrira nga gjashtë në 36 muaj.
Ndërsa shumica e shteteve anëtare bien dakord për nevojën për të lëvizur shpejt me kredinë shumë-miliardë, duke pasur parasysh shqetësimin financiar të Ukrainës, Hungaria duket se nuk ka nxitim: për Budapestin, ndryshimi kryesor i regjimit të sanksioneve duhet të presë deri më 5 nëntor.
Miratimi i kredisë kërkon shumicë të cilësuar , por ndryshimi i sanksioneve kërkon unanimitet.
“Ne besojmë se kjo çështje duhet të vendoset – zgjatja e sanksioneve ruse – pas zgjedhjeve të SHBA. Ky ishte qëndrimi hungarez,” tha të martën Mihály Varga, ministri i financave i Hungarisë, pas një takimi ministror në Luksemburg.
Varga argumentoi se dy kandidatët presidencialë – Kamala Harris dhe Donald Trump – mbrojnë dy qasje të kundërta për t’u marrë me luftën e agresionit të Rusisë dhe se blloku duhet të bazojë hapat e tij të ardhshëm në varësi të kë do të zgjedhë populli amerikan.
Kryeministri hungarez Viktor Orbán nuk e ka fshehur preferencën e tij për kandidaturën e Trump.
“Ne duhet të shohim se në cilin drejtim administrata e ardhshme e SHBA-së po ecën (për) këtë çështje,” u tha Varga gazetarëve. “Ju mund të shihni zgjedhjet presidenciale dhe fushatën e kandidatëve: ka dy mënyra absolutisht të ndryshme për të zgjidhur këtë problem. Njëra, në drejtim të paqes. Dhe (tjetra) të vazhdojë në luftë.”
Ministri theksoi se homologët e tij kishin pasur një “bisedë të shkëlqyeshme” për kredinë prej 35 miliardë eurosh, por se “natyrisht, duhet të presim (deri) në nëntor”.
Duke folur nga ana e tij, komisioneri evropian Paolo Gentiloni tha se ministrat kishin dhënë mbështetje “kuazi unanime” për ndryshimin e regjimit të sanksioneve, të cilin ai e përshkroi si një “parakusht” për të mundësuar pjesëmarrjen amerikane në “pjesë të barabartë”.
“Kjo është pjesa politike,” tha Gentiloni, duke folur për “ndarjen e barrës” midis aleatëve të G7.
Debati rreth kredisë do të vazhdojë të mërkurën gjatë një takimi të ambasadorëve të BE-së në Bruksel. Hungaria aktualisht mban presidencën e rradhës të Këshillit të BE-së dhe ka për detyrë të moderojë seancën./euronews/
