“Është një sfidë ekzistenciale” dhe nevojitet një “ndryshim rrënjësor”.
Ish-kryeministri italian, Mario Draghi, e ka thënë këtë prej kohësh, por e ka përsëritur sërish të hënën në mëngjes në Bruksel gjatë prezantimit të Raportit të tij mbi Konkurrueshmërinë Evropiane.
Kjo së bashku me Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, e cila e porositi raportin një vit më parë.
“Ndryshim rrënjësor”
Qëllimi i planit është të përvijojë një strategji të re industriale për Evropën për të kapërcyer pengesat.
Ai thekson se nëse Evropa detyrohet të tregtojë vlerat e saj themelore – prosperitetin, drejtësinë, lirinë, paqen dhe demokracinë – ajo do të ketë humbur arsyen e saj për të ekzistuar.
Sipas tij, e vetmja mënyrë për të përballuar këtë sfidë është që Evropa të rritet dhe bëhet më produktive, duke ruajtur vlerat e drejtësisë dhe përfshirjes sociale.
E vetmja mënyrë për t’u bërë më produktive është që Evropa të ndryshojë rrënjësisht, thotë Draghi.
Dobësitë e unionit dhe analiza e Draghit
Kishte pritshmëri të mëdha sepse mungesa e konkurrencës është dobësia kryesore e Unionit, me pasoja të theksuara ekonomike dhe sociale.
Draghi është shumë i qartë: “Nëse Evropa nuk arrin të bëhet më produktive, ne do të detyrohemi të zgjedhim”.
“Ne nuk do të jemi në gjendje të bëhemi njëkohësisht lider në teknologjitë e reja, një fener i përgjegjësisë klimatike dhe një lojtar i pavarur në skenën botërore. Ne nuk do të jemi në gjendje të financojmë modelin tonë social”.
Ish-presidenti i BQE-së identifikon tre fusha veprimi: inovacionin, dekarbonizimin dhe sigurinë.
Investimet
Për të digjitalizuar dhe dekarbonizuar ekonominë dhe për të rritur kapacitetin mbrojtës, pjesa e investimeve në Evropë do të duhet të rritet me rreth 5 pikë përqindje të PBB-së, në nivelet e parë në vitet 1960 dhe 1970.
Kjo është një shifër e paprecedentë: për krahasim, shpjegon Draghi, investimi shtesë i ofruar nga Plani Marshall midis viteve 1948-51 arriti në rreth 1-2% të PBB-së.
Por kursimet private nuk do të mjaftojnë, edhe nëse përfundimi i Unionit të Tregut të Kapitalit është urgjent.
“Nevojat për financim të kërkuara nga BE për të arritur objektivat e saj janë të mëdha”, shpjegon raporti, “por investimet produktive janë të dobëta pavarësisht kursimeve të mëdha private”.
“Pa veprim ne do të rrezikojmë mirëqenien tonë”
Draghi tha se “rritja e produktivitetit është çelësi”.
“Ajo gjithashtu ka implikime për emetimin e mallrave të përbashkëta të sigurta”.
Për të maksimizuar produktivitetin, do të nevojiten disa financime të përbashkëta për investime në të mirat publike kryesore evropiane, të tilla si inovacionet e fundit.
Por ka edhe të mira të tjera publike të identifikuara në raport, të tilla si prokurimet e mbrojtjes ose rrjetet ndërkufitare, të cilat nuk do të shpërndahen pa veprim të përbashkët.
Në secilin sektor nuk po fillojmë nga e para, tha Draghi: BE-ja ka ende pika të forta të përgjithshme – të tilla si sisteme të forta arsimore dhe shëndetësore dhe shtete të forta të mirëqenies – dhe pika të forta specifike për të ndërtuar.
Sidoqoftë, “bashkërisht ne po dështojmë t’i shndërrojmë këto pika të forta në industri prodhuese dhe konkurruese në skenën botërore”.
Pra, Evropa duhet të rifokusojë rrënjësisht përpjekjet e saj kolektive për të mbyllur hendekun e inovacionit me SHBA-të dhe Kinën, veçanërisht në teknologjinë e lartë.
“Evropa ka ngecur në një strukturë statike industriale, me pak firma të reja që shfaqen për të prishur industritë ekzistuese ose për të zhvilluar motorë të rinj rritjeje”.
Për Draghin, ne duhet “të braktisim iluzionin se vetëm zvarritja mund të ruajë konsensusin”. /Albanianpost.com
