Punëtorët e lëvizshëm të BE-së me kualifikim të ulët, të cilët kalojnë kufijtë për punë, po përballen me të njëjtat sfida si qytetarët jo të BE-së, për sa i përket perspektivave të dobëta të punësimit dhe punëve me cilësi të ulët.
BE-ja ka nisur së fundmi një studim të ri mbi kushtet e punëtorëve sezonalë brenda BE-së, një vazhdim i një studimi gjithëpërfshirës 2016-2021 si pjesë e një plani për t’i parë çështjet nga një këndvështrim më i gjatë.
Raporti i ri për punëtorët brenda BE-së zgjerohet në punën e mëparshme dhe do të përmbajë analiza të fokusuara në fushat e punës sezonale, për të cilat eurodeputetët thanë se kishin nevojë për shqyrtim të mëtejshëm.
Eurodeputetët kanë mprehur fokusin e tyre në nevojën për të rregulluar dhe mbrojtur të drejtat e punëtorëve sezonalë, që kur pandemia Covid-19 ka rritur kërkesën për këta punëtorë.
Rreth 800 mijë deri në 1 milion punëtorë sezonalë punësohen në BE çdo vit, veçanërisht në sektorin agro-ushqimor: 370 mijë në Itali, 300 mijë në Gjermani, 276 mijë në Francë dhe 150 mijë në Spanjë.
Në fillim të këtij viti, eurodeputetët në Komitetin e Lirive Civile të BE-së votuan me 47 pro dhe kundër 13 për të mbështetur projektligjin e ri për të përshpejtuar dhënien e lejeve të punës dhe qëndrimit për shtetasit e vendeve të treta dhe për të përmirësuar të drejtat e tyre.
Eurodeputetët vendosin një kufi prej 90 ditësh për një vendim për një aplikim për një leje të vetme, ose 45 ditë nëse aplikanti është përzgjedhur përmes një partneriteti talentesh të BE-së ose ka tashmë një leje të vetme në një vend tjetër të BE-së.
Leja e vetme duhet të lëshohet në formë letre dhe të jetë e aksesueshme në format elektronik. Drafti gjithashtu u dha punëtorëve liri më të madhe për të ndryshuar punëdhënësin, së bashku me nëntë muaj përfitime papunësie ndërsa kërkonin një punë të re.
“Po e bëjmë sa më të thjeshtë dhe të shpejtë procedurën për marrjen e një leje të vetme. Në këtë mënyrë ajo mund të bëhet një mjet i dobishëm për kompanitë dhe punëtorët nga vendet e treta, duke iu përgjigjur shpejt nevojave të tregut të punës dhe duke forcuar rrugët ligjore për të arritur në Evropë në kërkim të punës, “tha Javier Moreno Sanchez, raportues i BE-së për takimin e lejeve të vetme dhe një anëtar spanjoll i grupit Socials & Democrats në BE.
Së dyti, ne garantojmë trajtim të barabartë të punëtorëve nga vendet e treta në krahasim me punëtorët vendas, duke i mbrojtur ata nga shfrytëzimi dhe situata të tjera të paligjshme, duke lehtësuar integrimin e tyre të plotë në shoqëritë tona.
Raporti i fundit i BE-së për punën sezonale do të mbulojë një afat kohor më të gjatë se raportet e mëparshme dhe do të synojë të analizojë situatën e punëtorëve sezonalë brenda BE-së përtej kufijve të pandemisë Covid-19.
Studimi 2016-2021 zbuloi se flukset hyrëse të lëvizësve në moshë pune në nivel BE dhe EFTA ranë me 21% dhe daljet u ulën me 14%. Kështu, flukset përbëheshin në vitin 2020 nga 804 mijë lëvizës të BE-së dhe 611 mijë persona që u kthyen në vendin e nënshtetësisë së tyre.
Rreth 57% e lëvizësve të BE-së në nivel të BE-së dhe EFTA-s ishin meshkuj. Kjo përqindje ishte veçanërisht e lartë në vendet e Evropës Lindore, duke përfshirë Poloninë, Letoninë dhe Bullgarinë. Vetëm tre shtete anëtare (Italia, Greqia dhe Irlanda) raportuan më shumë gra në moshë pune sesa burra që lëviznin në vend.
Studimi 2016-2021 i punëtorëve që kalojnë kufijtë gjithashtu përcaktoi kategoritë e punës. Në vitin 2021, profesionet më të njohura në mesin e lëvizësve të BE-së u ulën në nivel të BE-së në të gjitha grupet e popullsisë, si pastruesit dhe ndihmësit (9% e të gjithë lëvizësve të BE-së), punëtorët e ndërtimit dhe tregtive të ngjashme (7%), punëtorët e shërbimit personal (6% ), punëtorët e shitjes (6%) dhe punëtorët në miniera, ndërtim, prodhim dhe transport (5%).
Sigurisht, BE-ja ka pasur gjithmonë një nevojë dhe një mirëseardhje për punëtorët sezonalë – si brenda BE-së dhe jo-BE, me rregulla që rregullojnë mbrojtjen e të drejtave të tyre dhe me një mori rregullash variante në varësi të vendit të origjinës.
Për shembull, shtetasit turq gëzojnë të njëjtat kushte si shtetasit e BE-së pasi të respektojnë këto rregulla: Pas një viti punësimi ligjor, shtetasit turq mund të rinovojnë lejen e tyre të punës tek i njëjti punëdhënës; pas tre vjetësh, ata mund të ndryshojnë në një punëdhënës tjetër në të njëjtën fushë; pas katër vjetësh, ata fitojnë të drejtën e punësimit të plotë në atë vend të BE-së.
Ndërkohë, BE ka marrëveshje që shtetasit e vendeve të tjera të treta mund të gëzojnë të njëjtat kushte pune si shtetasit e vendit pritës.
Këto vende përfshijnë Algjerinë, Marokun, Tunizinë, Rusinë, Shqipërinë, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Serbinë, Ukrainën, Andorrën, San Marino dhe 79 vende të tjera në kontinentin afrikan, si dhe grupin e shteteve të Karaibeve dhe Paqësorit.
Ndërkohë, studimi i ri i tendencave të punës brenda BE-së do të fokusohet në mënyrën se si kushtet e punëtorëve sezonalë brenda BE-së kanë ndryshuar me kalimin e kohës. /Albanianpost.com
