Si mund të shkatërrojë Irani ekonominë globale

Kur shpërtheu lufta e Gazës në tetor, kontrasti me Luftën e Yom Kippur të vitit 1973 ishte e ashpër. Ndërsa konflikti i mëparshëm qw rriti inflacionin nw Perëndim, shkaktoi një recesion global dhe paralajmëroi fundin e epokës kejnsiane (periudha nga 1944 deri në mesin e viteve 1970), këtë herë rreth shpërthimit të luftimeve të regjistruara mezi në tregjet botërore.

Tani, ndërsa konflikti hyn në muajin e tretë, propozimi i dytë ka filluar të duket i çuditshëm. Pavarësisht përpjekjeve të vazhdueshme diplomatike për të parandaluar Iranin ose përfaqësuesit e tij të ndryshëm rajonalë që të hyjnë në konflikt, ritmi i tyre i aktivitetit është rritur, raporton abcnews.al.

Kohët e fundit, rebelët Houthi të lidhur me Iranin kanë zgjedhur një taktikë të re për të sulmuar anijet me kontejnerë të Detit të Kuq të perceptuara si të lidhura me Izraelin ose të lidhura me Izraelin.

Me 12% të tregtisë globale që kalon përmes këtij kanali, devijimi i anijeve nga disa kompani do të fillojë të rrisë kostot e transportit. Ndërkohë, çmimi i naftës, i cili kishte rënë gjatë gjithë javëve të para të luftës rifilloi të rritet.

Nëse kjo situatë vazhdon, inflacioni do të fillojë sërish të rritet, edhe nëse ato duken të menaxhueshme për momentin. Ndërsa një rritje do të komplikonte punën për bankat qendrore të cilat ende po përpiqen të ulin inflacionin, me kusht që gjërat të mos përkeqësohen, efekti në çmimet me pakicë do të mbetet i heshtur.

Forcat Detare të Kombinuara të udhëhequra nga SHBA, të krijuara fillimisht për të mbrojtur trafikun e Detit të Kuq kundër piratëve somalezë, tani janë ripërdorur për të kundërshtuar sulmet Houthi dhe çmimi i naftës mbetet shumë nën nivelet e larta të viteve të fundit.

Por çka nëse gjërat përkeqësohen dhe Irani dhe Shtetet e Bashkuara tërhiqen më drejtpërdrejt në luftë?

Për momentin, duket se Irani ende do të preferonte të shmangte përfshirjen e drejtpërdrejtë. Megjithatë, Uashingtoni pretendon se Republika Islamike ka ndihmuar sulmet Houthi dhe Izraeli kohët e fundit e përdori atë si pretekst për të vrarë një gjeneral të Gardës Revolucionare iraniane.

Ekziston që Izraeli mund të ketë arsyet e veta për të goditur paraprakisht, me siguri kundër Hezbollahut. Nga ana e tyre, forcat amerikane tani janë shtrirë gjithnjë e më pak në të gjithë rajonin, gjë që mund të inkurajojë Iranin dhe aleatët e tij.

Nëse Irani do të hynte drejtpërdrejt në konflikt, sulmet ndaj anijeve ndoshta do të zgjeroheshin përtej Detit të Kuq deri në Ngushticën e Hormuzit, gjë që mund të ndikonte në mënyrë dramatike çmimet e naftës.

Duke pasur parasysh se sa ka ndryshuar ekonomia botërore në pesëdhjetë vitet e fundit, inflacioni nuk do të rritej si atëherë.

Tensioni po rritet dhe diplomacia amerikane ka rezultuar e paefektshme në ndalimin e spirales.

Mund të ndodhë që nismat e fundit diplomatike nga brenda rajonit do të mjaftojnë për të ulur tensionet. Sepse nëse forcat iraniane dhe amerikane përfundojnë përballë njëra-tjetrës, të gjitha bastet për stabilitetin e ekonomisë botërore mund të anulohen. /abcnews.al

Nga Unherd