Të mbijetuarit e Holokaustit që pritën deri tani për të treguar historitë e tyre

Një 89-vjeçar i mbijetuar i Holokaustit ka treguar më në fund historinë e tij, 77 vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.

Léon Placek, i cili jeton në Paris, ka nxjerrë një libër të titulluar I Was 10 Years Old in Bergen Belsen – një kujtim i kohës së tij në kampin nazist të përqendrimit në Gjermaninë veriore.

Pasi i mbijetoi një prej kapitujve më të tmerrshëm në historinë njerëzore, Léon fillimisht nuk donte të tregonte historinë e tij. Ishte presioni i njërit prej djemve të tij që e bëri atë të pranonte të tregonte përvojat e tij.

Placek i tha AFP: “Më ngacmoi për dy javë! U dorëzova.”

Placek, një kontabilist i autorizuar që ende praktikon me firmën e tij Placek & Apelbaum, fillimisht qëndroi përballë një grupi nxënësish të shkollës së mesme për të treguar historinë e tij.

Më pas, me ndihmën e gazetarit Philippe Legrand, ai shkroi dëshminë e tij. Në libër, ai flet për pasigurinë e tij për të folur deri tani: “Ne ishim si të huaj, duke u kthyer nga një botë nga e cila në përgjithësi nuk kthehet. Unë hezitova për një kohë të gjatë për të thyer këtë heshtje… Fjala ime? Pse ta them? A do të ketë peshë kjo fjalë? Çfarë mund të them?”

Dëshmi të pathëna

Pothuajse tetë dekada mund të duken një kohë e gjatë për të pritur për të treguar një histori, por nuk është e pazakontë midis të mbijetuarve të Holokaustit, shumë prej të cilëve donin të ecnin përpara pas luftës dhe të mos diskutonin atë që kishin jetuar.

Për më tepër, siç thekson profesori i letërsisë franceze Dominique Moncond’huy në librin e tij The Human Species and Other Writings from the Camps, kur njerëzit dolën përpara, dëshmitë shpesh trajtoheshin me indiferencë ose mungesë kuptimi.

“Asgjë, pa dyshim, nuk mund të ishte më e dhunshme për të mbijetuarit, në shqetësimin e kthimit mes të gjallëve nga të cilët i ndante një distancë e pakalueshme, sesa të vihej re se zëri i tyre nuk u dëgjua”, shkruan ai.

Megjithë vështirësinë e natyrshme për të treguar këto histori traumatike, disa të mbijetuar të Holokaustit kanë botuar kohët e fundit kujtime, ndoshta me vetëdijen se pas 77 vjetësh, numri i tyre po pakësohet.

Lili Keller-Rosenberg, një tjetër e mbijetuar e Bergen Belsen, botoi And We Returned Alone vitin e kaluar në moshën 88-vjeçare. Ajo tha se për herë të parë ia tregoi historinë e saj një grupi studentësh në vitin 1983, por gjeti guximin për ta bërë atë në letër kohët e fundit.

“Unë nuk fle më”, shkruan ajo në librin e saj. “Nuk jemi më të shumtë, të dëbuarit. Në Hauts-de-France [rajoni më verior i vendit], unë jam i mbijetuari i fundit që mund të dëshmoj ende.”

Génia Obœuf, një e mbijetuar e kampit të përqendrimit të grave në Ravensbrück, nëpër të cilin kaloi edhe Keller-Rosenberg, vdiq në moshën 98-vjeçare përpara publikimit të kujtimeve të saj më vonë këtë muaj të titulluar Génia et Aimé.

Julia Wallach, një e mbijetuar e Aushvic-Birkenau, priti deri në moshën 96-vjeçare përpara se të publikonte historinë e saj. Romani i saj, God Was on Vacation, i bashkëshkruar me Pauline Guéna, do të publikohet këtë nëntor.

“Edhe tani, e kam të vështirë të tregoj historinë time,” thotë ajo. “Mbërritja në Birkenau! Edhe tani, i kam ende të qarat në vesh.”/KultPlus.com

Read Previous

“Bad News Eagles” e fiton map-in e dytë, shumë pranë kualifikimit në “Legends Stage”

Read Next

Vdes në moshën 92-vjeçare aktori Robin Parkinson