Shiu i rrëmbyeshëm dhe erërat e fuqishme të uraganit Helene u bënë rreth 10 për qind më intensive për shkak të ndryshimeve klimatike , sipas një studimi të publikuar të mërkurën nga grupi World Weather Attribution (WWA).
Megjithëse një rritje prej 10 përqind “mund të duket relativisht e vogël… ai ndryshim i vogël në rrezik çon me të vërtetë në ndryshime të mëdha në ndikime dhe dëme,” tha shkencëtarja e klimës Friederike Otto, e cila drejton organizatën kërkimore.
Studimi zbuloi gjithashtu se lëndët djegëse fosile – shkaku kryesor i ndryshimeve klimatike – i kanë bërë uragane si Helene 2.5 herë më shumë gjasa të ndodhin.
Me fjalë të tjera, stuhitë e përmasave të Helenës parashikoheshin më parë një herë në 130 vjet, por tani probabiliteti është më afër një herë në 53 vjet, mesatarisht.
Për të kryer studimin, studiuesit u fokusuan në tre aspekte të uraganit Helene: reshjet, erërat dhe temperatura e ujit të Gjirit të Meksikës – një faktor kyç në formimin e tij.
“Të gjitha aspektet e kësaj ngjarje u përforcuan nga ndryshimet klimatike në shkallë të ndryshme,” tha në një konferencë shtypi Ben Clarke, një bashkëautor i studimit dhe studiues në Kolegjin Imperial në Londër.
“Dhe ne do të shohim më shumë të njëjtat pasi bota vazhdon të ngrohet,” vazhdoi ai.
Hulumtimi nga WWA, një grup ndërkombëtar shkencëtarësh dhe meteorologësh që studiojnë rolin e ndryshimeve klimatike në ngjarjet ekstreme të motit, vjen ndërsa shteti juglindor amerikan i Floridës përgatitet për ardhjen e një tjetër uragani të madh, Milton, vetëm 10 ditë pasi u godit. nga Helena.
Shkatërrim
Helene zbarkoi në veriperëndim të Floridës më 26 shtator si një stuhi e kategorisë 4 me erëra deri në 140 mph (225 km/h).
Stuhia u zhvendos më pas në veri, duke shkaktuar shira të dendur dhe përmbytje shkatërruese në disa shtete, duke përfshirë Karolinën e Veriut, ku mori numrin më të madh të vdekjeve.
Autorët e studimit theksuan se rreziku i shkaktuar nga uraganet është rritur në shtrirje përtej zonave bregdetare.
Bernadette Woods Placky, shefe meteorologe në OJQ-në Climate Central, tha se Helene “kishte aq shumë intensitet” sa do t’i duhej kohë që të humbiste forcën, por “stuhia po lëvizte shpejt… kështu që mund të shkonte më larg në brendësi të tokës shumë shpejt”.
Ky studim përdori tre metodologji për të shqyrtuar tre aspektet e stuhisë dhe u krye nga studiues nga SHBA, Britania e Madhe, Suedia dhe Holanda.
Për të studiuar reshjet e tij, studiuesit përdorën një qasje të bazuar në modelet e vëzhgimit dhe klimës, në varësi të dy rajoneve të përfshira: një për zonat bregdetare si Florida dhe një tjetër për zonat e brendshme si malet Appalachian.
Në të dyja rastet, studimi zbuloi se reshjet ishin rritur me 10 për qind për shkak të ngrohjes globale, e cila aktualisht është në 1.3 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale.
Për të studiuar erërat e Helenës, shkencëtarët shikuan të dhënat e uraganit që datojnë që nga viti 1900.
Ata përcaktuan se erërat e Helenës ishin 11 për qind më të forta, ose 13 mph (21 km/h), si rezultat i ndryshimit të klimës.
Së fundmi, studiuesit ekzaminuan temperaturën e ujit në Gjirin e Meksikës, ku u formua Helene, duke gjetur se ishte rreth 2 gradë Celsius mbi normalen.
Kjo temperaturë rekord ishte 200 deri në 500 herë më e mundshme për shkak të ndryshimeve klimatike, pohon studimi.
Oqeanet më të ngrohta lëshojnë më shumë avuj uji, duke siguruar më shumë energji për stuhitë kur ato formohen.
“Nëse njerëzit vazhdojnë të djegin lëndë djegëse fosile, SHBA do të përballet me uragane edhe më shkatërruese,” paralajmëroi Clarke në një deklaratë./france24/
