Turbinat me erë dhe panelet diellore kanë tejkaluar karburantet fosile, për të gjeneruar 30% të energjisë elektrike të Bashkimit Evropian në gjysmën e parë të vitit, ka gjetur një raport.
Prodhimi i energjisë nga djegia e qymyrit, naftës dhe gazit ra me 17% në gjashtë muajt e parë të vitit 2024, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, sipas grupit të ekspertëve klimatik Ember. Ai zbuloi se largimi i vazhdueshëm nga karburantet ndotëse ka çuar në një të tretën e rënies së emetimeve të sektorit që nga gjysma e parë e vitit 2022.
Chris Rosslowe, një analist në Ember, tha se rritja e erës dhe diellit po ngushtonte rolin e karburanteve fosile. “Ne jemi dëshmitarë të një ndryshimi historik në sektorin e energjisë, dhe kjo po ndodh me shpejtësi.”
Raporti zbuloi se termocentralet e BE-së digjnin 24% më pak qymyr dhe 14% më pak gaz nga gjysma e parë e 2023 deri në gjysmën e parë të 2024. Zhvendosja vjen pavarësisht nga një rritje e vogël e kërkesës për energji elektrike që ka pas dy vjet rënie të lidhur me pandeminë dhe lufta e Ukrainës.
“Nëse shtetet anëtare mund të mbajnë vrullin në vendosjen e erës dhe diellit, atëherë liria nga mbështetja në energjinë fosile do të fillojë me të vërtetë të shfaqet,” tha Rosslowe.
Evropa është ndër ndotësit më të mëdhenj historikë që ka kontribuar me gazin për ngrohjen e planetit që e ka bërë motin ekstrem më të dhunshëm, por ajo gjithashtu ka disa nga objektivat më ambicioz për të pastruar ekonominë e saj. Që nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia, liderët evropianë kanë përshpejtuar kalimin e tyre drejt burimeve të rinovueshme me retorikë më të fortë dhe rregulla më të lira të lejeve.
Por ndërsa energjia diellore ka lulëzuar, industria e erës ka luftuar me inflacion të lartë, në krye të kundërshtimit të vazhdueshëm nga politikanët dhe publiku. BE-ja instaloi një kapacitet rekord prej 16.2 GW të kapacitetit të ri të energjisë së erës në vitin 2023, sipas grupit lobues Wind Power Europe, por kjo ishte rreth gjysma e asaj që nevojitej atë vit për të përmbushur objektivat e saj klimatike për fundin e dekadës.
Skenarët e modeluar nga Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) dhe Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë tregojnë se pjesa më e madhe e energjisë elektrike të nevojshme për të fuqizuar një ekonomi të pastër do të vijë nga rrezet e dritës së diellit që shkëlqejnë në panele dhe rrëshqitjet e turbinave me erë.
Raporti Ember zbuloi se 13 shtete anëtare gjeneruan më shumë energji elektrike nga era dhe dielli sesa nga lëndët djegëse fosile në gjysmën e parë të vitit. Gjermania, Belgjika, Hungaria dhe Holanda arritën atë moment historik për herë të parë, zbuluan autorët.
Andrea Hahmann, një shkencëtare në Universitetin Teknik të Danimarkës, i cili bashkë-shkroi një kapitull të raportit të IPCC mbi sistemet e energjisë, tha se zhvillimi ishte “i rëndësishëm, por jo befasues”.
“Erërat e forta ishin mbizotëruese gjatë gjashtë muajve të parë të 2024 në Evropën veriore, ku prodhohet pjesa më e madhe e energjisë së erës,” tha ajo. “Kalimi i linjave tregon se tranzicioni i energjisë elektrike në BE është i mundur dhe ne nuk duhet t’i dorëzohemi pesimizmit. Objektivat e energjisë së rinovueshme që duhet të përmbushen janë thelbësore, por të arritshme me masat e duhura të politikave”. /Albanianpost.com
