“Ka ende shumë pyetje në lidhje me hetimin e rrjetit social X dhe ne kërkojmë përgjigje nga Komisioni”.
Christel Schaldemose, zëvendëspresidente e Parlamentit Evropian, ishte raportuesja për rregulloren e BE-së për shërbimet digjitale, të negociuar së bashku me Thierry Breton.
“Unë besoj se DSA është një ligj i mirë, sepse shërben për të siguruar që interneti është një vend i sigurt dhe i shtyn platformat të respektojnë disa kritere edhe për të mbrojtur demokracinë tonë. Komisioni ka hapur një hetim për rrjetin social X, por ku jemi? Prej shumë kohësh ai nuk na ka bërë të ditur asgjë. Ka pyetje dhe ne kërkojmë përgjigje”.
Çfarë lloji?
“Ne do të donim të dinim se çfarë po ndodh. Sepse nëse X u zbulua se ishte plotësisht në përputhje, ata duhet të na tregojnë, ashtu siç duhet të na tregojnë nëse ka një diskutim të vazhdueshëm me platformën. Dhe në vend të kësaj ne nuk dimë asgjë. A ka mungesë burimesh apo personeli që po pengon hetimin? Apo ndoshta arsyeja lidhet me vakumin e pushtetit që u krijua pas lamtumirës së Bretonit”.
A nuk mendoni se ka edhe një çështje vullneti politik, duke qenë se Elon Musk së shpejti do të jetë anëtar i administratës amerikane?
“Nuk mendoj se është ky problemi. Që Musk ka ndryshuar statusin e tij, duke u bërë krahu i djathtë i presidentit të ardhshëm të Shteteve të Bashkuara, është padyshim një fakt. Por nuk mendoj se kjo është arsyeja e mungesës së veprimit të Komisionit. Mendoj se ka të bëjë më shumë me mbledhjen e provave”.
Cilat janë aspektet më problematike të X nga pikëpamja e DSA?
“Para së gjithash, duhet të jenë më specifik në lidhje me reduktimin e rrezikut dhe moderimin e përmbajtjes. Kontrolli i fakteve përdoret për të dalluar të vërtetën nga lajmet e rreme. DSA nuk imponon një metodë specifike në platforma: u takon atyre të vendosin nëse do të përdorin shënimet e përdoruesve apo do të kenë një grup kontrolluesish faktesh. Por BE-ja duhet të ketë të gjithë informacionin e nevojshëm”.
Por Meta gjithashtu ka vendosur të heqë dorë nga kontrolli i fakteve në SHBA dhe ka akuzuar BE-në se ka rregulla shumë të ngurta.
“Siç thashë, DSA nuk imponon asgjë, por kërkon të luftojë lajmet e rreme. Është rezultati që ka rëndësi, pavarësisht nga mjetet. Sigurisht që BE-ja nuk ka ndërmend të kufizojë lirinë e shprehjes, e cila nuk ka qenë kurrë aq e garantuar sa në këtë periudhë historike. Nuk ka censurë”.
Disa studime pretendojnë se Musk futi një shumëzues në kodin e X që modifikoi algoritmin: nëse konfirmohet, a do të ishte kjo në përputhje me DSA?
“Ai ka akses të privilegjuar që i lejon atij të arrijë një numër më të madh përdoruesish. E cila ngre shumë pikëpyetje. Si funksionon ky mekanizëm? A është e drejtë që funksionon në këtë mënyrë? A është e drejtë? Ne kemi nevojë për më shumë transparencë në algoritëm. Nuk jam i sigurt se X po bën mjaftueshëm dhe megjithatë Komisioni nuk po na tregon për këtë”.
Në gusht, Breton i kishte shkruar një letër Musk për ta paralajmëruar në prag të intervistës me Trump të transmetuar në X. Sonte sipërmarrësi do të përgjigjet me kreun e AfD-së, kandidat në zgjedhjet në Gjermani, por Komisioni ka vendosur për një qëndrimi më shumë prisni-dhe-shihni: a është mirë?
“Shumë ishin të zemëruar me mesazhin parandalues të Bretonit, mendoj se ai bëri gjënë e duhur. Është si kur policia të kujton të lidhësh rripin e sigurimit në makinë dhe të ndezësh fenerët gjatë natës. Është një paralajmërim. Duke iu rikthyer nismës me AfD-në, nuk mendoj se vetë intervista është problem. Por nëse platforma fokusohet në shpërndarjen e përmbajtjeve të caktuara dhe u jep më shumë hapësirë opinioneve të caktuara, atëherë ekziston një rrezik sistemik dhe duhet t’i mbajmë sytë hapur. Demokracia jonë është në rrezik”.
A mund të konsiderohen aktivitetet e Musk ndërhyrje e huaj?
“Ndërhyrja nuk ndodh vetëm kur Rusia ndikon në votën në Rumani, por mund të ketë edhe ndërhyrje nga administrata amerikane. Unë nuk do t’i etiketoja veprimet e Musk si ndërhyrje të huaja sot, por nuk mund të përjashtojmë që ato mund të bëhen të tilla në të ardhmen, kështu që ne duhet të jemi në këmbë”.
Qeveria italiane po diskuton përdorimin e satelitëve Starlink me SpaceX: a është gabim?
“Nuk i di detajet teknike të dosjes. Në parim nuk do të kishte asnjë problem për të blerë shërbime nga një vend aleat, por sigurisht që është një çështje që duhet ndjekur”.
Si qytetare daneze, si reaguat ndaj kërcënimeve të Trump për Groenlandën?
“Isha e tronditur, nuk ishte një ditë e mirë për demokracinë. Është e papranueshme të kërcënosh një vend aleat në këtë mënyrë”. /La Stampa/Albanian Post/