Kryeprokurori i Gjykatës Ndërkombëtare Penale i ka thënë BBC-së se drejtësia duhet parë të vihet pas kërkimit të një urdhër-arresti për kryeministrin dhe ministrin e mbrojtjes të Izraelit.
Karim Khan tha se ishte e rëndësishme të tregohej se gjykata do t’i mbante të gjitha kombet në të njëjtin standard në lidhje me krimet e supozuara të luftës. Ai përshëndeti gjithashtu vendimin e qeverisë së re të MB për të hequr kundërshtimin e saj ndaj urdhër-arresteve .
“Ka një ndryshim tonesh dhe mendoj për thelbin në lidhje me të drejtën ndërkombëtare nga qeveria e re. Dhe unë mendoj se kjo është e mirëpritur,” tha zoti Khan për Nick Robinson të BBC-së.
Ai gjithashtu ka kërkuar urdhër për tre liderë të Hamasit, dy prej të cilëve janë vrarë që atëherë.
Në një intervistë të gjerë, ai shpjegoi që ICC duhej të kërkonte urdhër për liderët nga të dyja palët për të siguruar që njerëzit në mbarë botën mendonin se gjykata po zbatonte “ligjin në mënyrë të barabartë bazuar në disa standarde të përbashkëta”.
“Nëse dikush do të kishte aplikuar për urdhër në lidhje me zyrtarët izraelitë dhe jo për Gazën, [disa] do të thoshin: ‘mirë, kjo është një turp’ dhe, ‘si në tokë është e mundur kjo?’”, tha zoti Khan.
“Ju nuk mund të keni një qasje për vendet ku ka mbështetje, qoftë mbështetja e NATO-s, mbështetja evropiane [dhe] vendet e fuqishme pas jush, dhe një qasje tjetër ku keni juridiksion të qartë,” shtoi ai.
Në maj, Khan tha se kishte arsye të arsyeshme për të besuar se kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu dhe ministri i tij i mbrojtjes Yoav Gallant dhe liderët e Hamasit, Yahiya Sinwar, Mohammed Deif dhe Ismail Haniyeh mbanin përgjegjësi penale për krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit që nga dita e Sulmi i Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor e në vazhdim.
Megjithatë, kërkesa për urdhër-arrest duhet të miratohet ende nga gjyqtarët e GJNP-së.
Khan tha se kryeministri izraelit dhe ministri i mbrojtjes dyshoheshin për krime, duke përfshirë urinë e civilëve si metodë lufte, vrasje, drejtim të qëllimshëm të sulmeve kundër një popullsie civile dhe shfarosje.
Ai akuzoi liderët e Hamasit se kishin kryer krime, duke përfshirë shfarosjen, vrasjen, marrjen e pengjeve, përdhunimin dhe dhunën seksuale dhe torturën.
Izraeli dhe Hamasi i kanë hedhur poshtë akuzat. Presidenti i SHBA Joe Biden tha se aplikimi për urdhër-arrest kundër liderëve izraelitë ishte “egërsues”.
Por zoti Khan i tha BBC-së se ndryshe nga kritikët e tij, ai kishte parë provat mbi të cilat bazoheshin kërkesat për urdhër.
“Unë kam të paktën një avantazh. Shpresoj se edhe ata do të pranojnë se i kam parë provat. Nuk kanë”, tha ai.
“Aplikimi nuk është publik. Është konfidencial. Ai depozitohet në dhomë. Pra, ata po hamendësojnë se çfarë provash janë dorëzuar”.
Qeveria e mëparshme konservatore e Mbretërisë së Bashkuar kishte treguar se planifikonte të bënte një parashtrim në gjykatë, pasi kishte vënë në pikëpyetje të drejtën e prokurorit për të aplikuar për një urdhër kundër liderëve izraelitë.
Por në korrik, një zëdhënës i administratës së Punës që e pasoi tha se çështja ishte një “çështje e gjykatës” dhe për këtë arsye nuk do të bënte një paraqitje.
Khan i tha BBC-së se disa liderë botërorë i kishin bërë presion që të mos lëshonte urdhër.
“Disa udhëheqës dhe të tjerë më thanë, më këshilluan dhe më paralajmëruan,” tha ai.
Duke iu kthyer luftës në Ukrainë, Khan tha se besonte se presidenti rus Vladimir Putin “do të shihte brendësinë e sallës së gjyqit”, duke treguar për rastet historike të liderëve të tjerë botërorë që po silleshin para gjykatës.
“Asgjë nuk është e përhershme. Jeta është kalimtare. Dhe çdo jetë politike përfundon me dështim”, tha ai.
Putin nuk u arrestua gjatë vizitës së tij të martën në Mongoli, një nënshkrues i ICC-së, pavarësisht urdhrit të vlefshëm të arrestit për krime të dyshuara lufte të kryera gjatë pushtimit të vazhdueshëm rus të Ukrainës.
Udhëheqësi rus kërkohet për deportimin e dyshuar të paligjshëm të fëmijëve ukrainas që nga fillimi i luftës në 2022.
Moska i ka mohuar më parë akuzat dhe tha se urdhër-arrestet ishin “të egër”./BBC/
