Një akullnajë e madhe në Grenlandën veriperëndimore po ndërvepron me baticat e oqeanit, raportuan shkencëtarët të hënën, duke rezultuar në shkrirjen e pallogaritur më parë dhe një rritje potencialisht më të shpejtë të nivelit të detit.
Profesionistët nga Universiteti i Kalifornisë, Irvine dhe Laboratori Jet Propulsion i NASA-s publikuan studimin në Proceedings of the National Academy of Sciences të hënën.
Vëzhgimet nga akullnaja Petermann zbuluan se linja e tokëzimit të akullnajës – zona ku shtresa e akullit fillon të shtrihet në majë të oqeanit – mund të zhvendoset ndjeshëm ndërsa baticat hyjnë dhe dalin çdo ditë.
Sipas Enrico Ciracì, autori kryesor i studimit dhe një shkencëtar në UCI, linja e tokëzimit e Petermann “migron midis 2 dhe 6 kilometrave ndërsa baticat hyjnë dhe dalin. Ky është një zbulim i rëndësishëm: pikëpamja tradicionale midis shkencëtarëve ishte se linja e tokëzimit nuk migroi me baticat – dhe kjo paraqet një burim tjetër të madh shkrirjeje që mund të përshpejtonte ngritjen e nivelit të detit.
Midis 2016 dhe 2022, ciklet më të ngrohta të baticës shkrinë një vrimë të lartë në pjesën e poshtme të akullnajës përgjatë vijës së tokëzimit – aq e madhe sa dy Statuja të Lirisë mund të vendoseshin njëra mbi tjetrën brenda saj.
Fenomeni mund të përkeqësohet në vitet dhe dekadat e ardhshme me rritjen e temperaturave të oqeanit. CNN raportoi së fundmi se temperaturat e sipërfaqes së detit ishin në nivelin më të lartë të regjistruar këtë pranverë – një rritje që ka alarmuar shkencëtarët të cilët janë të shqetësuar se mund të jetë pjesë e një tendence të re shqetësuese.
Studimi ngre më shumë shqetësime për perspektivën tashmë shqetësuese të rritjes së nivelit të detit, e cila kërcënon vijat bregdetare në mbarë botën. Shkrirja e akullit të Grenlandës është kontribuesi i vetëm më i madh në ngritjen e nivelit të detit, sipas NASA-s, i cili ka ardhur duke u përshpejtuar vitet e fundit. Por parashikimet aktuale nuk japin llogari për këtë kontribut të sapogjetur nga ndërveprimet nën akull me baticat e ngrohjes.
“Këto ndërveprime akull-oqean i bëjnë akullnajat më të ndjeshme ndaj ngrohjes së oqeanit,” tha në një deklaratë bashkëautori Eric Rignot. /alsat.mk
